Έρευνα
Η παρούσα έρευνα διεξήχθη τον Ιανουάριο 2010 στο σύνολο των αποφοίτων του τμήματος. Πραγματοποιήθηκε μέσω διαδικτύου με ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο που ο κάθε απόφοιτος έπρεπε να συμπληρώσει και να στείλει σε προκαθορισμένη ηλεκτρονική διεύθυνση. Επειδή εξετάστηκε το σύνολο του πληθυσμού και όχι μέρος αυτού η έρευνα θεωρείται ως μη-πιθανοτική. Η επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 16.0 και για τις πενταβάθμιες ερωτήσεις Likert η ανάλυση έγινε μέσω του πίνακα συχνοτήτων και της συγκριτικής ανάλυσης μέσω της χρήσης ανεξάρτητων μεταβλητών. Η διαμόρφωση των σχεδιαγραμμάτων έγινε μέσω του Excel.
Κοινωνικό – Δημογραφικά Στοιχεία Έρευνας
Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε η μεγάλη πλειοψηφία των μετεχόντων ήταν γυναίκες, κάτι που ήταν απολύτως αναμενόμενο αφού τόσο η πλειοψηφία των φοιτητών και κατ’ επέκταση και των πτυχιούχων είναι γυναίκες. Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι παρόλο που η γενικότερη αναλογία γυναικών σε σχέση με τους άντρες κυμαίνεται στα επίπεδα των 2/3 (δηλαδή υπάρχει μια αντιστοίχιση δύο γυναικών προς ένα άνδρα) στην έρευνα έδειξαν πιο αυξημένη διάθεση συμμετοχής οι γυναίκες αφού μετείχαν σε αναλογία μεγαλύτερη από 4/5.
Αναφορικά με τον τόπο κατοικίας η πλειοψηφία (45.5%) των αποφοίτων δηλώνει την πρωτεύουσα της χώρας και ευρύτερα τους Νομούς Αττικής και Πειραιώς. Ακολουθεί η Κρήτη (22.7%) που μπορεί η παρουσία των αποφοίτων του τμήματος Εμπορίας και Διαφήμισης να θεωρηθεί αυξημένη μιας και αποτελεί χωρικά τον τόπο σπουδών. Είθισται η παρουσία των αποφοίτων ενός τμήματος να είναι μεγαλύτερη στον ευρύτερο χώρο δραστηριοποίησής του αφού πολλά άτομα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους συνάπτουν κοινωνικές – διαπροσωπικές – επαγγελματικές σχέσεις.
Η διαφοροποίηση των ευρύτερων γεωγραφικών περιφεριών της Βόρειας Ελλάδας (Θράκη – Μακεδονία – Ήπειρος – Θεσσαλία – Επτάνησα – Νησιά Βορείου Αιγαίου) από τη Νότια Ελλάδα (Στερεά Ελλάδα – Πελοπόννησος – Κυκλάδες – Ανατολικό Αιγαίο – Δωδεκάνησα) είναι μηδενική (11.4% έκαστη περιφέρεια).
Αν και το μικρότερο, θεωρείται σημαντικό το ποσοστό που λαμβάνει ο τόπος κατοικίας των αποφοίτων στην αλλοδαπή (9.1%). Κατά κύριο λόγο αυτό οφείλεται στους αποφοίτους του τμήματος Εμπορίας και Διαφήμισης που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο.
Ως τελευταίο κοινωνικό – δημογραφικό στοιχείο μπορεί να θεωρηθεί το έτος αποφοίτησης. Οι περισσότεροι απόφοιτοι του τμήματος αποφοίτησαν το 2009 και ακολουθούν αυτοί που αποφοίτησαν το 2008. Αυτή η κατανομή δίδει το συμπέρασμα ότι μεσοσταθμικά για να μπορέσει ένας φοιτητής να αποφοιτήσει από το τμήμα θα χρειαστεί περίπου πεντέμισι χρόνια. Το συγκεκριμένο χρονικό εύρος ουσιαστικά μειώνεται στα τεσσεράμισι με πέντε χρόνια αν υπολογιστεί η αυξητική πορεία της εισαγωγής φοιτητών στο τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, κάτι που θεωρείται ως απόλυτα φυσιολογικός χρόνος διάρκειας σπουδών σε προπτυχιακό επίπεδο σε Ελληνικό τριτοβάθμιο ίδρυμα τετραετούς διάρκειας.
Η αυξητική τάση από το 2007 έως το 2009 (το 2010 δεν μπορεί να υπολογιστεί λόγω του ότι είναι το παρόν έτος και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η κτήση πτυχίων) είναι η εξής:
Έτη
|
Διαφοροποίηση σε Άτομα
|
Διαφοροποίηση σε Ποσοστό (%)
|
2007 - 2008
|
13
|
29
|
2008 - 2009
|
4
|
10
|
Απόφοιτοι Τμήματος και Εργασία
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, η πλειοψηφία των αποφοίτων του τμήματος (59%) είναι ήδη ενταγμένοι στον εργασιακό παραγωγικό ιστό. Επίσης το 9.1% των αποφοίτων συνεχίζει τις σπουδές του σε κάποιο άλλο τριτοβάθμιο ίδρυμα. Αυτό το ποσοστό σε γενικές γραμμές θεωρείται σχετικά χαμηλό αφού το αντίστοιχο ποσοστό των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων στην Ελλάδα κυμαίνεται στο 17% και των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στο 12%. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορούν ακόμα να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα λόγω:
Τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις δήλωσε ότι διεξάγει το 6.8% των ερωτηθέντων ενώ άλλο ένα 4.5% δήλωσε κάτι διαφορετικό. Αν υπολογιστεί λοιπόν ο όγκος των αποφοίτων που έχουν δηλώσει άνεργοι αθροιστικά με την επιλογή της «Άλλης» απάντησης το μέγεθος φτάνει στο 25%. Αναλογιζόμενοι λοιπόν ότι:
-
Η περίοδος που διεξήχθη η έρευνα βρίσκεται στο μέσον μιας παγκόσμιας – και κατ’ επέκταση εθνικής οικονομικής κρίσης
-
Το αντικείμενο της εργασίας (Marketing) και γενικότερα οι υπηρεσίες (τουρισμός, τράπεζες κλπ) αποτελούν τους κύριους παραγωγικούς τομείς που πλήττονται από την οικονομική κρίση.
-
Ο πληθυσμός της έρευνας κατά τα 4/5 (παρουσιάζεται στα κοινωνικό – δημογραφικά στοιχεία της έρευνας) αποτελείται από γυναίκες όπου σύμφωνα με το Υπουργείο Απασχόλησης η δομική ανεργία στις νεαρές ηλικίες (20 – 30 ετών) ξεπερνά το 50%, ενώ η αντίστοιχη στους άνδρες είναι πάνω από 35%
Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η επαγγελματική απορρόφηση των αποφοίτων του τμήματος κυμαίνεται σε αρκετά ικανοποιητικά επίπεδα. Αυτό το συμπέρασμα ενισχύεται και από το εύρος αναζήτησης εργασίας που οι απόφοιτοι του τμήματος δήλωσαν ότι έκαναν.
Πιο συγκεκριμένα, το 61.4% των αποφοίτων εστιάστηκαν σε εξεύρεση εργασίας μόνο στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους. Στον τόπο μόνιμης κατοικίας αλλά και σε άλλες πόλεις στράφηκε το 15.9% των αποφοίτων, και σε σχέση με την επιλογή εξεύρεσης εργασίας «οπουδήποτε» εστιάστηκε το 9.1%.
Το 11.4% του ερωτηθέντων δήλωσε ότι αναφορικά με την αναζήτηση εύρεσης εργασίας έκανε κάτι άλλο και μόλις ένα άτομο δήλωσε ότι ακόμα δεν μπήκε στη διαδικασία για να βρει δουλειά.
Βασικός βέβαια στόχος των αποφοίτων είναι να βρουν μια εργασία πάνω στο αντικείμενο των σπουδών τους. Από τα 35 άτομα που απάντησαν στη συγκεκριμένη ερώτηση (28 γυναίκες και επτά άνδρες) το 17.1% δήλωσε ότι το αντικείμενο εργασίας τους έχει μηδενική ή μικρή σχέση με το αντικείμενο των σπουδών του ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για αυτούς που υποστήριξαν το αντίθετο κυμαίνεται στο 51.4%.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι μεγαλύτερη κινητικότητα στην αναζήτηση εργασίας παρατηρείται στις γυναίκες απ’ ότι στους άνδρες. Με βάση τις απαντήσεις, οι γυναίκες εστιάζονται περισσότερο σε αναζήτηση εργασίας πέρα από τα στενά όρια της περιοχής μόνιμης κατοικίας τους.
Το μεσοσταθμικό των συγκεκριμένων απαντήσεων για τις γυναίκες κυμαίνεται στο 3,68 ενώ για τους άνδρες στο 3,29 με γενικό μέσο όρο στο 3.6. Η τυπική απόκλιση σε αυτή την ερώτηση ανέρχεται στο 1,218.
Σε γενικές γραμμές ο χρόνος διάρκειας αναζήτησης εργασίας από τους απόφοιτους κυμαίνεται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, η συντριπτική πλειοψηφία των αποφοίτων βρίσκει δουλειά μόλις στους τρείς πρώτους μήνες αναζήτησης, ενώ από 4 έως 6 και 7 έως 12 μήνες αντίστοιχα χρειάζεται περίπου το 1/7 του συνόλου.
Μόλις ένα άτομο δήλωσε ότι ψάχνει εργασία πάνω από ένα χρόνο. Εδώ πρέπει να σημειωθεί για άλλη μια φορά ότι τα αποτελέσματα της έρευνας αναφορικά με τα χρονικά πλαίσια είναι ενδεικτικά και μεταβάλλονται πολύ εύκολα. Για να μπορέσει να γίνει πιο σαφές αξίζει να σημειωθεί ότι για τη συγκεκριμένη δήλωση, οι απόφοιτοι του τμήματος που πήραν πτυχίο εντός του 2010 (αναλογούν στο 1/20 των ερωτηθέντων) δεν μπορούν να έχουν διάρκεια αναζήτησης εργασίας μεγαλύτερη από τρείς μήνες και αθροιστικά αυτοί που πήραν πτυχίο το 2009 και 2010 (αναλογούν σχεδόν στα 3/5 των ερωτηθέντων) δεν μπορούν να έχουν περίοδο αναζήτησης εύρεσης εργασίας μεγαλύτερη από ένα χρόνο.
Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώνονται και από την ερώτηση που αφορά το χρόνο που έμειναν άνεργοι οι απόφοιτοί του τμήματος. Οι απαντήσεις που δόθηκαν από τους απόφοιτους ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με αυτές της προηγούμενης ερώτησης, αφού αρκετά πάνω από τα 4/5 του δείγματος δήλωσαν ότι παρέμειναν άνεργοι μέχρι τρείς μήνες, περιορίζοντας τις υπόλοιπες απαντήσεις στο 14%.
Επίσης υπάρχει και διασπορά στα μέσα που οι απόφοιτοι του τμήματος αναζήτησαν εργασία. Αυτά τα μέσα παρουσιάζονται σε φθίνουσα σειρά συχνότητας απαντήσεων στον παρακάτω πίνακα.
Μέσα Αναζήτησης
|
Ν
|
%
|
Διαδίκτυο
|
31
|
32,6
|
Φίλοι και Συγγενείς
|
26
|
27,4
|
Εφημερίδες
|
20
|
21,0
|
Γραφείο Διασύνδεσης
|
11
|
11.6
|
Ο.Α.Ε.Δ.
|
6
|
6.3
|
Άλλο
|
1
|
1.0
|
Από αυτά φαίνεται ότι το δημοφιλέστερο είναι το διαδίκτυο αφού καταλαμβάνει περίπου το 1/3 των προτιμήσεων και ακολουθεί η βοήθεια και ενημέρωση των φίλων και συγγενών (μεγαλύτερο από το ¼ των απαντήσεων), κάτι το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην παράδοση που υπάρχει σε αυτό το θέμα στην Ελλάδα και οι εφημερίδες που αντιστοιχούν στο 1/5 του συνόλου των αποκρίσεων των ερωτηθέντων.
Ικανοποίηση Αποφοίτων
Οι πτυχιούχοι του τμήματος εμφανίζονται διχασμένοι αναφορικά με την ικανοποίηση από τη δυνατότητα επαγγελματικής τους αποκατάστασης μετά την αποφοίτησή τους από το τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης.
Το 31.8% των αποφοίτων εμφανίζεται καθόλου ή λίγο ικανοποιημένο και το 34.1% παρουσιάζεται αρκετά ή πολύ ικανοποιημένο. Επίσης το υπόλοιπο 34.1% δηλώνει ούτε ικανοποιημένο ούτε δυσαρεστημένο. Ουσιαστικά λοιπόν μπορεί κανείς να μιλήσει για μια πολύ μεγάλη διασπορά απόψεων χωριζόμενη σε 1/3 αρνητικές, 1/3 ουδέτερες και 1/3 θετικές απόψεις.
Για τους άνδρες απόφοιτους ο μέσος όρος ικανοποίησης κυμαίνεται στο 3,38 ενώ το αντίστοιχο μεσοσταθμικό για τις γυναίκες είναι στο 2,89 διαμορφώνοντας με αυτό τον τρόπο το συνολικό μέσο όρο στο 2,98. Η τυπική απόκλιση στη συγκεκριμένη ερώτηση είναι 1,338.